Szekspir i psychologia

Co o naturze ludzkiej mówią nam wielkie dzieła Szekspira?
Od ponad stulecia, od kiedy Zygmunt Freud zdiagnozował u Hamleta kompleks Edypa, William Szekspir i jego dzieła stały się obiektem analiz psychologicznych. Teraz proponujemy odwrócić role. W jaki sposób sam Bard rozumiał mózg, zachowanie i sposoby działania ludzkiego umysłu? Właśnie z tym zamiarem dwaj psychologowie, Philip G. Zimbardo i Robert L. Johnson, wyruszyli w krainę Szekspira.
Po dziś dzień nie stworzono opisu psychopaty lepszego niż Ryszard III, bardziej poruszającego obrazu demencji niż w „Królu Learze”, ani równie zapadającej w pamięć ilustracji zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych niż próby zmycia krwawych plam przez Lady Makbet.
Psychologia Szekspira nie ograniczała się jednak do opisu zaburzeń psychicznych. Jego fascynacja ludzką naturą obejmowała cały wachlarz zagadnień psychologicznych. Interesował się anatomią mózgu, osobowością, poznaniem, emocjami, percepcją, rozwojem i stanami świadomości. Wszystkie te opowieści pokazują, jak perspektywa Szekspira była zakorzeniona w ówczesnej medycynie i kulturze.
A jednak intelekt, ciekawość i temperament dramatopisarza pozwoliły mu uchwycić pojęcia i pomysły, które wieki później stały się ważne dla nauk psychologicznych. Czytelnik dowie się więc, że to Bard ukuł trafną frazę „natura–wychowanie”, którą wypowiada Prospero sfrustrowany czynami Kalibana. Z kolei w „Miarce za miarkę” Szekspir skłonił widownię do rozważań na zbliżony temat, czyli co ma większy wpływ na ludzkie zachowanie: cechy osobowościowe czy zewnętrzna sytuacja? W „Hamlecie” zaś przyglądał się relacji pomiędzy rozumem i emocjami w umyśle, wydawałoby się, chwiejnego księcia.

Informacje dodatkowe

wiek: b.o
czas trwania: 2h
W spotkaniu udział wezmą dr Anna Ratkiewicz (kierowniczka działu edukacji Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego) i dr Anna Kowalcze-Pawlik (prezeska Polskiego Towarzystwa Szekspirowskiego) oraz prof. dr hab. Maciej Stolarski (prof. Uniwersytetu Warszawskiego – psycholog osobowości i wykładowca na Wydziale Psychologii Uniwersytetu Warszawskiego). Spotkanie poprowadzi Jacek Cieślak (kierownik działu Kultura w „Rzeczpospolitej”).

Prof. dr hab. Maciej Stolarski specjalizuje się w badaniach nad dobrostanem i różnicami indywidualnymi. Współpracował z wybitnym amerykańskim psychologiem, prof. Philipem Zimbardo, z którym łączyło go m.in. wspólne zainteresowanie temporalnością.

„Szekspir i psychologia”, Zimbardo/Johnson, PWN