W języku japońskim, „dō” (道) oznacza „drogę” lub „ścieżkę”. Jest to pojęcie, które odnosi się do filozoficznego i duchowego podejścia do różnych dziedzin życia, takich jak sztuki walki, sztuki piękne czy ceremonie.
W Japonii istnieje wiele ścieżek „dō”, które są pielęgnowane i przekazywane z pokolenia na pokolenie od czasów starożytnych. „Dō” (道) to droga, która eksploruje nie tylko widoczne techniki i praktyki, ale także duchowość, fundamentalną prawdę i piękno, które je przenikają.
Zespół G. Garage Shakespeare-dô dąży do tego, by świat Szekspira został głębiej i piękniej oddany na scenie właśnie poprzez japońskiego ducha „dō”. Rezygnując ze wszystkiego, co zbędne, tworzą minimalistyczne, skromne, lecz wyraźnie zarysowane piękno. Unikając zbyt wyrazistych środków wyrazu, pozwalają słowom Szekspira swobodnie rozwijać swoje znaczenia. Prostota rodzi bogactwo wyobraźni i umożliwia Szekspirowi odrodzić się we współczesnym świecie.
(…) To piękno esencji wydobywanej z wnętrza poprzez bardzo powolny upływ czasu. Ciało i duch Ryszarda są piękne, ponieważ nie są doskonałe. Zaprojektowanie sceny z Karesansui (枯山水), który reprezentuje ducha Zen, przyszło naturalnie. Rytualna procesja pieśni i tańca w wykonaniu ogrodników przywołuje duszę Ryszarda II z kamiennego ogrodu (…) To requiem dla duszy.
Reżyseria Yamato Kochi, który ma bogate doświadczenie w wystawianiu dzieł Szekspira w stylu teatru noh, oraz liryczna muzyka zespołu Mama!milk i Emi Eleonola, japońskie kostiumy pełne piękna, autorstwa słynnego Shingo Tokihiro, pozwalają Ryszardowi II na reinkarnację we współczesnym świecie jako nowej istoty.
Adaptacje teatralne, które czerpią z tradycji regionalnych i kulturowych, często owocują fascynującymi produkcjami, które wnoszą świeżą perspektywę do kanonicznych tekstów. Długa tradycja udanych japońskich adaptacji sztuk Szekspira, które traktują o władzy i sukcesji – od filmów Kurosawy po teatralne produkcje Ninagawy – świadczy o fascynujących nowych warstwach, jakie kultura może wnieść do tych sztuk. Inscenizacja „Ryszarda II” w wykonaniu Garage Shakespeare-dô Company w reżyserii Yamato Kochi, który gra główną rolę, wykracza poza granice czasu i kultury, zachowując jednocześnie istotę szekspirowskich poszukiwań polityki narodowej i indywidualnego królowania.
Jessica Chiba (Instytut Szekspira, Uniwersytet w Birmingham), Imke Lichterfeld (Bonn), Dana Monah (Jassy)
–
Przed spektaklem zapraszamy na wprowadzenie do spektaklu: „Jak japoński jest teatr japoński?”
g. 17.00, prowadzenie: dr Iga Rutkowska, spotkanie potrwa ok. 40 min i odbędzie się w Scenie Magazyn
Kultura Japonii jest obecna w świecie od końca XIX wieku. Wtedy zaczęła też bardzo intensywnie przyjmować wpływy zachodnie. Zanim to się stało, przez ponad 250 lat kształtowała się w niemal absolutnie izolacji, wcześniej przyjmując wpływy kontynentalne, ale według własnych zasad i pomysłów. Teatr japoński oraz, szerzej, japońskie sztuki performatywne powstawały i zmieniały się wraz z resztą zjawisk, a Japończycy, jako homo performaticus, przywiązywali do tego aspektu kultury ogromną wagę. Co to znaczy, że teatr japoński jest japoński? Które zjawiska warto definiować i rozumieć poprzez ich japońskość, a dla których szufladka „japońskie”, czyli „egzotyczne” i „orientalne” jest za ciasna?
Dr Iga Rutkowska, japonistka, antropolożka widowisk, adiunktka w Katedrze Japonistyki Wydziału Orientalistycznego Uniwersytetu Warszawskiego. Jej zainteresowania naukowe oscylują wokół tradycyjnych japońskich sztuk performatywnych, a także wspólnych dla Japonii i Polski wątków teatralnych. Jest autorką książek, artykułów naukowych i popularno-naukowych, a także laureatką Nagrody Specjalnej za Zasługi dla miasta Sakata (2020) za badania i popularyzację lokalnego Kuromori Kabuki.
Twórczynie i twórcy
reżyseria: Yamato Kochi
scenografia: Yamato Kochi
kostiumy: Shingo Tokihiro
muzyka: mama!milk / Emi Eleonola
udźwiękowienie: Naoyuki Furukawa
oświetlenie: Michiyo Wakai / Ikue Nebashi
zespół sceny: Kohki Ura
fotograf: BUN
tłumaczenie: Kazuko Matsuoka
Obsada
Yamato Kochi (King Richard II)
Maimi (Queen Isabel / Thomas Mowbray)
Akinori Suzuki (Henry Bolingbroke, Duke of Hereford)
Takuma Suehara (Duke of Aumerle)
Ryuichi Nomura (Bushy / Bishop of Carlisle)
Shinnosuke Kazama (Henry Percy)
Shinnosuke Suzuki (Bagot)
Genki Hori (Green)
Tessei Watabe (Glendower)
Katsutoshi Uchibori (Earl of Northumberland)
Tomoharu Hasegawa (Duke of York)
Emi Eleonola (Gardener / Duchess of York / Duchess of Gloucester)
Kanji Shimizu (Gardener / John of Gaunt, Duke of Lancaster / Groom)
Informacje dodatkowe
wiek: 16+
czas trwania: 2h
spektakl w języku japońskim, z napisami w języku polskim i angielskim
Posłuchaj Szekspir: Spoiler