The Golden Yorick is won by productions carrying the so-called festival gene. Landmark productions – in the very broad sense of the word. Those that in some way speak to the theatrical works of the past. (…) The winner of the Golden Yorick is supposed to be an export and a breakthrough performance at the same time, interpretatively deep, formally innovative and politically hot at the same time.
Łukasz Drewniak – Competition Qualifier
The competition for the best Polish adaptation of William Shakespeare’s plays and productions inspired by the works of William Shakespeare (abbreviated to: the Golden Yorick Competition), has been held continuously since 1994 and is a kind of recapitulation of Polish Shakespearean productions of a given artistic season.
The selector of the competition is Łukasz Drewniak. The performances selected for the finals are presented at the Gdansk Shakespeare Festival and the winning theatre receives the Golden Yorick statuette and – from this year – a financial prize of PLN 40,000.
Last year’s Golden Yorick, the first post-pandemic, revealed the need to look to Shakespeare for cleansing laughter. We stepped out of self-isolation and theatrical lockdowns and wanted a ‘lesser Shakespeare’, a good-natured one who forgives both people and the world. This comedic current was strongly represented in the final five of the competition, presented to the Gdańsk audience and the international jury.
The current season also revealed a new trend in Polish interpretations of Shakespeare’s tragedies and comedies. Three stagings of A Midsummer Night’s Dream, two of Measure for Measure, two of King Lear, two travesties of Romeo and Juliet, and single works on Macbeth, The Tempest, and Hamlet. In all 12 Polish productions of William Shakespeare’s works, the most important theme was love. It was precisely this theme that interested the creators the most; they plucked it out of tragedy and comedy, even from the second plan. And in this strategy, there was a desperate attempt to understand our sexuality, to look at our own and other people’s carnality, to consider the price we pay for loving another person, what is hidden in the concept of initiation, what is the struggle for the right to love and have sex (Szczecin’s A Midsummer Night’s Dream). How tradition and convention format the very notion of love and fulfilment (two A Midsummer Night’s Dreams from Wrocław). The sick love of a slave for their master (How beauteous mankind is! after The Tempest), the pain of children unloved by their father (Lear’s Daughters), the drama of remembering parental mistakes, the cry for lost love and dignity („Lear” by Seweryn and Opryński). The choice between love for man and god, law and flesh was accentuated in productions of Measure for Measure from Płock and Kielce. In the student-wordless Macbeth, the relationship between the thane of Cawdor and his wife was more important than war, death, and the struggle for power, while in the Legend of Hamlet from Tarnów, the theme of the abandoned Ophelia, Gertrude disappointed by the love of both husbands and the female embodiment of Laertes, wounded by the rejected sisterly love, resonated most strongly.
Shakespeare still is the most crucial theatrical mentor on hopeless cases of variously defined love, pointing out both its creational and destructive power.
The Polish theatre learned to ‘use’ Shakespeare, to use him for purposes greater than the theatre.
What happens with Shakespeare on the Polish stages reflects what the Polish theatre looks like and what it’s interested in.
We look at the titles of this year’s adaptations of Shakespeare, the names of creative collective members, locations of realisations, and we can see what environments reach for Shakespeare, the way they want to open him, and what gap in reality they fill with him.
There has been a clear shift into small forms, actions bordering on performance, and choices such as a fragment instead of a whole.
This is why there have been so many projects of the inclusive theatre this season, which have presented the stage space as a community space on a Shakespearean canvas.
Fascinatingly, it was Shakespeare, not biblical stories, not Greek mythology, not Romanticism or theatre of the absurd that became the starting point for productions inclusive of people of all spectrums of disability in the process of creating the work.
Inclusive Shakespeare is what we might call the broad front of performances that brings together professional actors with non-professional ones, hearing actors with deaf actors, and able-bodied actors with actors who aren’t – either mentally or physically. A mature artist with a youthful audience. Stories taken from Shakespeare have become an example of a universal language in which every person can find their way.
Shakespeare is the base for cultural associations, stage rituals, and the strategy for integration.
We couldn’t help but notice this trend and appreciate its ground-breaking nature.
The productions of inclusive theatre are not revolutionary in reading Shakespeare’s works, but working on Shakespeare is their beginning of a revolution in mentality, in consciousness, in equality, in identity.
Shakespeare is the pretext and the material, the desired ally, and the desired companion for a journey through transformed theatre.
It is as if it wasn’t Shakespeare, the notion of reaching for his works that ennoble the theatre, it was the theatre itself that values Shakespeare in the process of widening inclusivity.
Hence the choice of the final five competing for the Golden Yorick.
We are shifting the focus of sensitivity.
In the verdict, we highlight both in-depth interpretations of the Stratfordian’s work and inclusive art projects showing how Shakespeare’s work is a natural platform for conversation about the foundations of humanity.
We juxtapose incomparable strategies and emotions; we equate disparate modes of stage presence and expression. Shakespeare is a pretext for the theatre’s work on the spectator’s and citizen’s consciousness, the new theatre is a pretext for Shakespeare’s new triumph.
In inclusive theatre, Shakespeare isn’t necessarily a text – he’s the alphabet.
Inclusive Shakespeare also includes the theatre.
Łukasz Drewniak – competition’s selector
The following plays made it to the finals of the “Competition for the best staging of William Shakespeare’s dramatic works and productions inspired by William Shakespeare’s dramas”:
“How Beauteous Mankind is!”, dir. Sławek Krawczyński, Anna Godowska / Święto Snów
“Romeo i Julia”, dir. Dominika Feiglewicz, Zdenka Pszczołowska, Juliusz Słowacki Theatre
“Podchodzisz moją samotność”, dir. Dorota Bielska, Razem Theatre
“Sen nocy letniej”, dir. Justyna Sobczyk, Jakub Skrzywanek, Contemporary Theatre in Szczecin
“Sen nocy letniej”, dir. krofta/wojtyszko, Wrocław Puppet Theatre
The main prize in the competition is a Golden Yorick statuette and 40,000 PLN for the theatre.
The winner of the competition will be selected during the Festival by an international Jury consisting of: Eleanor Skimin, Jacek Kopciński, and Aneta Mancewicz.
Rules of the Golden Yorick 2023 Competition
Regulamin konkursu na najlepszą polską inscenizację dzieł dramatycznych Williama Szekspira oraz dzieł inspirowanych dramatami Williama Szekspira w sezonie 2022/2023 (Konkurs o Złotego Yoricka)
§1.
Za organizację konkursu na najlepszą polską inscenizację dzieł dramatycznych Williama Szekspira oraz dzieł inspirowanych dramatami Williama Szekspira w sezonie 2022/2023, zwanego dalej Konkursem, odpowiadają organizatorzy międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku, Gdański Teatr Szekspirowski i Fundacja Teatrum Gedanense, zwani dalej Organizatorem.
§2.
W Konkursie może wziąć udział teatr repertuarowy o charakterze instytucji samorządowej lub narodowej oraz teatry pozainstytucjonalne działające na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Językiem preferowanym przedstawienia konkursowego jest język polski, aczkolwiek Organizator dopuszcza możliwość prezentacji całości lub części widowiska w innych językach, gwarach lub w slangu.
§3.
Do konkursu mogą zostać dopuszczone również koprodukcje podmiotów polskich i zagranicznych oraz w wyjątkowych przypadkach zrealizowane za granicą premiery kolektywów twórczych z dominującym elementem polskim (np. użycie języka polskiego, praca polskiego reżysera). Decyzja o dopuszczeniu takiej realizacji ma charakter indywidualny, podejmuje ją Organizator po wnikliwej analizie sytuacji oraz charakteru spektaklu i nie można się od niej w żaden sposób odwołać.
§4.
Konkurs ma dwa etapy. W pierwszym etapie wskazany przez Organizatora selekcjoner lub selekcjonerzy Konkursu, zwany/zwani dalej Selekcjonerem, dokonuje/ą wyboru od 3 do 5 najlepszych spektakli, spośród premier sezonu 2022/2023 zgłoszonych do Konkursu. Wybrane przez Selekcjonera spektakle otrzymują zaproszenie do udziału w najbliższej edycji międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego w Gdańsku, jako finaliści Konkursu.
W drugim etapie finałowy zestaw spektakli zostaje zaprezentowany festiwalowej publiczności i międzynarodowemu jury podczas 27. Festiwalu Szekspirowskiego. Jury, po obejrzeniu wszystkich finałowych spektakli, wyłania podczas obrad, większością głosów, zdobywcę nagrody Złotego Yoricka, której towarzyszy finansowa nagroda w wysokości 40 000 PLN brutto (słownie: czterdziestu tysięcy). Werdykt zostaje ogłoszony podczas ceremonii zamknięcia Festiwalu.
§5.
Warunkiem uczestnictwa w procedurze selekcji do finału Festiwalu jest przygotowanie w sezonie artystycznym 2022/2023 premiery utworu dramatycznego Williama Szekspira. Organizator dopuszcza daleko idące adaptacje oryginalnego tekstu, jego współczesne przepisania, kompilacje wielu utworów, a nawet trawestacje na niedramatyczne konwencje sceniczne. Warunkiem brzegowym zakwalifikowania spektaklu do Konkursu jest wyraźna, oczywista i natychmiastowa czytelność dla odbiorcy szekspirowskich inspiracji – gra z fabułą, tytułem, imionami bohaterów i tematem zaczerpniętym z oryginału dramatu Williama Szekspira. Akceptowalne jest również łączenie tekstu Szekspira z utworami innych autorów epoki elżbietańskiej lub autorów współczesnych.
§6.
Wszystkie spektakle zgłoszone do Konkursu muszą mieć swoją premierę do dnia 28 maja 2023 r. Premiery z sezonu 2022/23 zrealizowane po tej dacie przechodzą automatycznie do następnej edycji konkursu. W wyjątkowych sytuacjach, uzasadnionych względami artystycznymi, organizacyjnymi, finansowymi lub innymi istotnymi powodami, Organizator może dopuścić do udziału w Konkursie spektakle, które będą miały swoją premierę po dniu 28 maja 2023 roku, lecz przed rozpoczęciem 27. Festiwalu Szekspirowskiego. Decyzja o dopuszczeniu takiego spektaklu do udziału w Konkursie jest podejmowana indywidualnie. Decyzja jest ostateczna i nie przysługuje od niej odwołanie.
§7.
Każdy teatr uczestniczący w eliminacjach do Festiwalu poinformuje Organizatora o szczegółowych terminach wystawiania przedstawienia konkursowego.
§8.
Teatr, który wyrazi chęć uczestnictwa w konkursie, zobowiązuje się do przynajmniej trzykrotnego zagrania zgłoszonego tytułu w terminie od 1 stycznia – 28 maja 2023 roku. Podejmując decyzję, o której mowa w zdaniu trzecim i następnych §6 Organizator może zwolnić Teatr z tego obowiązku lub go zmodyfikować.
§9.
Zgłoszenie spektaklu do konkursu o Złotego Yoricka zobowiązuje teatr do zarezerwowania terminów jego prezentacji podczas Festiwalu Szekspirowskiego, przy czym konkretne daty prezentacji, Organizator zobowiązuje się podać do dnia 2 czerwca.
§10.
Wszystkie spektakle zgłoszone do Konkursu zostaną obejrzane przez Selekcjonera Konkursu w uzgodnionych przez Organizatora terminach. Po obejrzeniu przez Selekcjonera Konkursu wszystkich przedstawień, Organizator ogłosi nie później niż 3 lipca 2023 roku listę 3-5 spektakli finałowych Konkursu o Złotego Yoricka, które zostaną zaprezentowane podczas 27. Festiwalu Szekspirowskiego.
§11.
Z finalistami Konkursu – teatrami, które zakwalifikowały się do drugiego etapu Konkursu, czyli prezentacji wybranych dzieł podczas międzynarodowego Festiwalu Szekspirowskiego podpisane zostaną odrębne umowy określające szczegóły organizacyjno-finansowe.
§12.
Organizator przyzna w oparciu o werdykt międzynarodowego jury nagrodę Złotego Yoricka, której towarzyszy nagroda pieniężna w wysokości 40 000 (słownie: czterdzieści tysięcy) zł brutto najlepszemu spektaklowi szekspirowskiemu sezonu artystycznego 2022/2023 wyłonionemu ze spektakli finałowych prezentowanych podczas festiwalu.
§13.
Międzynarodowe jury wyłoni zwycięzcę w drugim etapie konkursu po obejrzeniu finałowych spektakli Konkursu o Złotego Yoricka. Wszystkie decyzje podejmowane są większością głosów. Nie ma możliwości przyznania nagrody ex aequo. W wyjątkowych przypadkach jury może odmówić przyznania Złotego Yoricka i zastąpić go Honorowym Wyróżnieniem w Konkursie o Złotego Yoricka. Wymagane jest wówczas obszerne uzasadnienie tej decyzji, które zostanie odczytane podczas ogłaszania werdyktu. Jury nie może przyznać równocześnie nagrody Złotego Yoricka i Honorowego Wyróżnienia. Honorowe Wyróżnienie może być tylko jedno i zostanie przyznane tylko w wypadku,
kiedy nie uda się wybrać Złotego Yoricka.
§14.
Do zadań Organizatora należy:
– przyjmowanie zgłoszeń i ich formalna weryfikacja
– nadzór nad przebiegiem organizacyjnym Konkursu
– organizacja występów nagrodzonego spektaklu na 27. Festiwalu Szekspirowskim.
§15.
Zgłoszenie do konkursu zobowiązuje teatr do podporządkowania się postanowieniom niniejszego Regulaminu.
§16.
Pisemne zgłoszenie do udziału w konkursie powinno zawierać:
– nazwę zgłaszającego się teatru
– tytuł utworu Williama Szekspira i nazwisko tłumacza
lub
– listę kompilowanych w scenariuszu dzieł Williama Szekspira i innych autorów oraz autora dramaturgii
lub adaptacji
lub
– tytuł utworu i nazwiska autora sztuki inspirowanej twórczością Williama Szekspira, będącej przepisaniem lub uwspółcześnieniem realiów i tematyki wskazanego w zgłoszeniu oryginału
– nazwiska realizatorów i datę premiery
Zgłoszenie należy przesłać najpóźniej do dnia 30 marca 2023 roku do Gdańskiego Teatru Szekspirowskiego ul. Bogusławskiego 1 80-802 Gdańsk.
§17.
1. Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość wprowadzenia zmian w Regulaminie, jak również odwołania Konkursu.
2. Organizatorzy zastrzegają sobie możliwość cofnięcia decyzji o zakwalifikowaniu teatru do Konkursu
w przypadku niespełnienia wymogu, o którym mowa w §9 zdanie pierwsze lub w przypadku gdy teatr odmówi zawarcia umowy wskazanej w §11.
3. Teatry wytypowane w toku procedury opisanej w paragrafie 4-9 do udziału w Festiwalu ponoszą pełną, wyłączną odpowiedzialność za treść i zawartość prezentowanych spektakli, w tym w szczególności za prawidłowe i zgodne z prawem wykorzystanie utworów objętych majątkowymi prawami autorskimi.
§18.
1. Administratorem danych osobowych jest Gdański Teatr Szekspirowski. Kontakt z Administratorem
jest możliwy w następujący sposób:
– listownie na wskazany powyżej adres siedziby Administratora,
– telefonicznie pod numerem: +48 58 351 01 51
– przez e-mail: sekretariat@teatrszekspirowski.pl.
2. Administrator wyznaczył Inspektora Ochrony Danych. Jest to osoba, z którą można się kontaktować w sprawach dotyczących przetwarzania danych osobowych oraz korzystania z praw związanych z przetwarzaniem danych. Z Inspektorem można się skontaktować pod adresem e-mail:
iod@teatrszekspirowski.pl.
3. Dane osobowe będą przetwarzane w celach związanych z realizacją Konkursu w oparciu o art. 6 ust. 1 lit. a) Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych), tj. na podstawie udzielonej zgody. Przetwarzane dane osobowe należą do kategorii danych zwykłych, mianowicie imię, nazwisko, numer telefonu, adres, e-mail oraz wizerunek w przypadku osób biorących udział ze strony teatru w wystawieniu lub prezentacji
spektaklu zgłoszonego do Konkursu.
4. Dane osobowe mogą być udostępniane odpowiednim odbiorcom oraz podmiotom zewnętrznym zajmującym się obsługą informatyczną lub prawną Administratora albo instytucjom uprawnionym do kontroli działalności administratora lub instytucjom uprawnionym do uzyskania danych osobowych na podstawie przepisów prawa.
5. Dane osobowe będą przechowywane przez okres niezbędny do należytego przeprowadzenia Konkursu, rozliczenia go, spełnienia obowiązków ciążących na Administratorze z mocy prawa lub do momentu wycofania zgody, zaś w zakresie wykorzystywania danych w celach promocyjnych, dokumentacyjnych i marketingowych do momentu wycofania zgody.
6. Prawa przysługujące w związku przetwarzaniem danych osobowych to: prawo dostępu do swoich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania a także prawo sprzeciwu, zażądania zaprzestania przetwarzania i prawo przenoszenia danych – w przypadkach i na zasadach określonych w przepisach RODO, a także prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych z siedzibą w Warszawie przy ul. Stawki 2, 00-193 Warszawa.
7. Podanie danych osobowych jest dobrowolne, ale jest warunkiem niezbędnym do uczestniczenia w Konkursie. W przypadku nie podania danych osobowych nie będzie możliwe uczestnictwo w Konkursie.
8. Dane osobowe nie będą przekazywane do państwa trzeciego.
9. Dane osobowe nie będą podlegać zautomatyzowanemu podejmowaniu decyzji lub profilowaniu.